三字經(jīng)(最全版)

1、三字經(jīng)rén zh chxìng bn shànxìng xing jìnxí xing yun人之初性本善性相近習(xí)相遠(yuǎn)gu bú jiàoxìng ni qinjiào zh dàoguì y zhun茍不教性乃遷教之道貴以專x mèng mzé lín chz bù xuéduàn j zhù昔孟母擇鄰處子不學(xué)斷機(jī)杼dòu yn shnyu yì fngjio w zmín

2、g jù yáng竇燕山有義方教五子名俱揚(yáng)yng bú jiàofù zh guò jiào bù yánsh zh duò養(yǎng)不教父之過教不嚴(yán)師之惰z bù xuéfi su yíyòu bù xuélo hé wéi子不學(xué)非所宜幼不學(xué)老何為yù bù zhuóbù chéng qìrén bù xuébù zh y&

3、#236;玉不琢不成器人不學(xué)不知義wéi rén zfng shào shíqn sh yuxí l yí為人子方少時(shí)親師友習(xí)禮儀xing ji língnéng wn xíxiào yú qnsu dng zhí香九齡能溫席孝于親所當(dāng)執(zhí)róng sì suìnéng ràng lídì yú zhngyí xin zh 融四歲能讓梨弟于長宜先知shu xiào tì

4、cì jiàn wénzh mu shùshí mu wén首孝悌次見聞知某數(shù)識(shí)某文y ér shíshí ér bibi ér qinqin ér wàn 一而十十而百百而千千而萬sn cái zhtin dì rénsn gung zh rì yuè xng 三才者天地人三光者日月星sn gng zhjn chén yì fù z qnf fù shùn三綱者君臣

5、義父子親夫婦順yu chn xià yu qi dngc sì shíyùn bù qióng曰春夏曰秋冬此四時(shí)運(yùn)不窮yu nán biyu x dngc sì fngyìng h zhng曰南北曰西東此四方應(yīng)乎中yu shu humù jn tc w háng bn h shù 曰水火木金土此五行本乎數(shù)shí gn zhji zhì gushí èr zhz zhì hài 十干者甲至癸十二支子至亥yu hu

6、25;ng dàorì su chányu chì dàodng zhng quán曰黃道日所躔曰赤道當(dāng)中權(quán)chì dào xiàwn nun jíw zhng huázài dng bi赤道下溫暖極我中華在東北hán yù jnshung lù giyòu go yuánzu dà hi寒燠均霜露改右高原左大海yu jing héyu huái jìc sì dús

7、hu zh jì曰江河曰淮濟(jì)此四瀆水之紀(jì)yu dài huásng héng héngc w yuèshn zh míng曰岱華嵩恒衡此五岳山之名g ji zhujn gi zhìchng xíng shngsn shí sì古九州今改制稱行省三十四yu shì nóngyu gng shngc sì mínguó zh liáng曰士農(nóng)曰工商此四民國之良yu rén yìl zhì xì

8、;n c w chángbù róng wn 曰仁義禮智信此五常不容紊dì su shngyu co mùc zhí wùbiàn shu lù地所生有草木此植物遍水陸yu chóng yúyu nio shòuc dòng wùnéng fi zu有蟲魚有鳥獸此動(dòng)物能飛走dào liáng shmài sh jìc liù grén su shí稻梁菽麥?zhǔn)蝠⒋肆热怂砿 n

9、iú yángj qun shc liù chùrén su sì馬牛羊雞犬豕此六畜人所飼yu x nùyu i jùài wù yùq qíng jù曰喜怒曰哀懼愛惡欲七情俱qng chì huángjí hi báic w sèmù su shí青赤黃及黑白此五色目所識(shí)sun k gnjí xn xiánc w wèiku su hán酸苦甘及辛咸此五味

10、口所含shn jio xingjí xng xic w xiùbí su xiù膻焦香及腥朽此五臭鼻所嗅páo t gémù shí jny s zhúni b yn匏土革木石金與絲竹乃八音yu píng shngyu qù rùc sì shngyí tiáo xié曰平上曰去入此四聲宜調(diào)協(xié)go zng zfù ér shnshn ér zz ér sn高曾祖父而身身而子子而孫zì z

11、 snzhì xuán zngni ji zúrén zh lún自子孫至玄曾乃九族人之倫fù z nf fù cóngxing zé yudì zé gng父子恩夫婦從兄則友弟則恭zhng yòu xùyu y péngjn zé jìngchén zé zhng長幼序友與朋君則敬臣則忠c shí yìrén su tóngng sh xùwù w

12、3;i bèi此十義人所同當(dāng)師敘勿違背zhn qí shuidà xio gngzhì s máw fù zhng斬齊衰大小功至緦麻五服終l yuè shèyù sh shùg liù yìjn bù jù禮樂射御書數(shù)古六藝今不具wéi sh xuérén gòng znjì shí zìjing shu wén惟書學(xué)人共遵既識(shí)字講說文yu g wéndà

13、xio zhuànlì co jìbù k luàn有古文大小篆隸草繼不可亂ruò gung xuéjù qí fándàn lüè shunéng zh yuán若廣學(xué)懼其繁但略說能知原fán xùn méngx jing jixiáng xùn gmíng jù dòu凡訓(xùn)蒙須講究詳訓(xùn)詁明句讀wéi xué zhbì yu chxio

14、 xué zhngzhì sì sh為學(xué)者必有初小學(xué)終至四書lún y zhèr shí pinqún dì zjì shàn yán論語者二十篇群弟子記善言mèng z zhq pin zhjing dào déshu rén yì孟子者七篇止講道德說仁義zuò zhng yngni kng jízhng bù pinyng bù yì作中庸乃孔伋中不偏庸不易zuò d

15、24; xuéni zng zzì xi qízhì píng zhì作大學(xué)乃曾子自修齊至平治zhng sh shúxiào jng tngrú liù jngsh k dú中書熟孝經(jīng)通如六經(jīng)始可讀sh sh yìl chn qihào liù jngdng jing qiú詩書易禮春秋號(hào)六經(jīng)當(dāng)講求yu lián shnyu gu cángyu zhu yìsn yì xiáng有連山有歸藏有周易

16、三易詳yu din móyu xùn gàoyu shì mìngsh zh ào有典謨有訓(xùn)誥有誓命書之奧w zhu gngzuò zhu lzhù liù guncún zhì t我周公作周禮著六官存治體dà xio dàizhù l jìshù shèng yánl yuè bèi大小戴注禮記述圣言禮樂備yu guó fngyu y sònghào sì

17、 shdng fng yng有國風(fēng)有雅頌號(hào)四詩當(dāng)諷詠sh jì wángchn qi zuòyù bo binbié shàn è詩既亡春秋作寓褒貶別善惡sn zhuàn zhyu gng yángyu zu shìyu g liáng三傳者有公羊有左氏有谷梁r y zhshàn biàn yánqiú jng xùnc mò xin爾雅者善辨言求經(jīng)訓(xùn)此莫先g shèng zhùxin xián

18、zhuànzhù sh bèishí sn jng古圣著先賢傳注疏備十三經(jīng)zu zhuàn wàiyu guó yhé qún jngshù shí w左傳外有國語合群經(jīng)數(shù)十五jng jì míngfng dú zcu qí yàojì qí shì經(jīng)既明方讀子撮其要記其事w z zhyu xún yángwén zhng zjí lo zhung五子者有荀揚(yáng)文中子及

19、老莊jng z tngdú zh shko shì xìzh zhng sh經(jīng)子通讀諸史考世系知終始zì x nóngzhì huáng dìhào sn huángzài shàng shì自羲農(nóng)至黃帝號(hào)三皇在上世táng yu yúhào èr dìxing y xùnchng shèng shì唐有虞號(hào)二帝相揖遜稱盛世xià yu yshng yu tngzhu w

20、33;n wchng sn wáng夏有禹商有湯周文武稱三王xià chuán zji tin xiàsì bi ziqin xià shè夏傳子家天下四百載遷夏社tng fá xiàguó hào shngliù bi zizhì zhòu wáng湯伐夏國號(hào)商六百載至紂亡zhu w wángsh zh zhòub bi zizuì cháng ji周武王始誅紂八百載最長久zhu gòng h&

21、#233;sh jì niánlì xun yusuì dng qin周共和始紀(jì)年歷宣幽遂東遷zhu dào shuiwáng gng zhuìchng gn gshàng yóu shuì周道衰王綱墜逞干戈尚游說sh chn qizhng zhàn guów bà qiángq xióng ch始春秋終戰(zhàn)國五霸強(qiáng)七雄出yíng qín shìsh jin bìngchuán èr sh

22、ìch hàn zhng嬴秦氏始兼并傳二世楚漢爭(zhēng)go z xnghàn yè jiànzhì xiào píngwáng mng cuàn高祖興漢業(yè)建至孝平王莽篡gung w xngwéi dng hànsì bi niánzhng yú xiàn光武興為東漢四百年終于獻(xiàn)wèi sh wúzhng hàn dnghào sn guóqì ling jìn魏蜀吳爭(zhēng)漢鼎號(hào)

23、三國迄兩晉sòng qí jìliáng chén chéngwéi nán cháod jn líng宋齊繼梁陳承為南朝都金陵bi yuán wèifn dng xy wén zhuxng go qí北元魏分東西宇文周興高齊dài zhì suíy t ybù zài chuánsh tng xù迨至隋一土宇不再傳失統(tǒng)緒táng go zq yì shchú

24、; suí luànchuàng guó j唐高祖起義師除隋亂創(chuàng)國基èr shí chuánsn bi ziliáng miè zhguó ni gi二十傳三百載梁滅之國乃改liáng táng jìnjí hàn zhuchng w dàiji yu yóu梁唐晉及漢周稱五代皆有由zhào sòng xngshòu zhu shànshí b chuánná

25、;n bi hùn趙宋興受周禪十八傳南北混liáo y jnji chng dìyuán miè jnjué sòng shì遼與金皆稱帝元滅金絕宋世yú tú gungcho qián dàiji shí niánguó zuò fèi輿圖廣超前代九十年國祚廢dài chéng zqin yn jngshí liù shìzhì chóng zhn迨成祖遷

26、燕京十六世至崇禎quán yn sìkòu rú línl chung chshén qì fén權(quán)閹肆寇如林李闖出神器焚qng shì zyng jng mìngjìng sì fngkè dà dìng清世祖膺景命靖四方克大定yóu kng ynglì qián jimín n fùzhì jì ku由康雍歷乾嘉民安富治績夸dào xián jinbi&

27、#224;n luàn qsh yng fro d b道咸間變亂起始英法擾都鄙tóng gung hòuxun tng ruòchuán ji dìmn qng mò同光后宣統(tǒng)弱傳九帝滿清歿gé mìng xngfèi dì zhìlì xiàn fjiàn mín guó革命興廢帝制立憲法建民國g jn shquán zài zzi zhì luànzh xng shui古今史全在茲載

28、治亂知興衰sh su fándú yu cìsh jì yhàn sh èr史雖繁讀有次史記一漢書二hòu hàn snguó zhì sìjin zhèng jngcn tng jiàn后漢三國志四兼證經(jīng)參通鑒dú sh zhko shí lùtng g jnruò qn mù讀史者考實(shí)錄通古今若親目ku ér sòngxn ér wéizho yú sx y

29、50; s口而誦心而惟朝于斯夕于斯x zhòng nísh xiàng tuóg shèng xiánshàng qín xué昔仲尼師項(xiàng)橐古圣賢尚勤學(xué)zhào zhng lìngdú l lùnb jì shìxué qi qín趙中令讀魯論彼既仕學(xué)且勤p pú binxu zhú jinb wú shqi zh min披蒲編削竹簡彼無書且知勉tóu xuán liá

30、;ngzhu cì gb bù jiàozì qín k頭懸梁錐刺股彼不教自勤苦rú náng yíngrú yìng xuji su pínxué bù chuò如囊螢如映雪家雖貧學(xué)不輟rú fù xnrú guà jioshn su láoyóu k zhuó如負(fù)薪如掛角身雖勞猶苦卓s lo quánèr shí qsh f fèndú sh jí蘇老泉二十七始發(fā)憤讀書籍b jì loyóu hu chír xio shngyí zo s 彼既老猶悔遲爾小生宜早思ruò liáng hàob shí èrduì dà tíngkuí du shì若梁灝八十二對(duì)大廷魁多士b jì chéngzhòng chng yìr xio shngyí lì zhì彼既成眾稱異爾小生宜立志yíng b su&